Opening tentoonstelling Karel Martens

In het Stedelijk Museum in Amsterdam is van 11 juli tot en met 26 oktober 2025 “Karel Martens – Unbound” te zien, het eerste grote retrospectief van de Nederlandse grafisch ontwerper Karel Martens. Deze tentoonstelling biedt een indrukwekkende reis langs ruim 300 werken die Martens in zijn carrière van meer dan 65 jaar heeft ontwikkeld, waaronder beletteringen op gebouwen, typografie, boeken, postzegels, behang, telefoonkaarten en zijn werk voor het architectuurtijdschrift OASE.

Martens wordt gerekend tot de “Grote Drie” in de Nederlandse grafische traditie, samen met Wim Crouwel en Jan van Toorn. In tegenstelling tot Crouwel’s strikte grids of Van Toorns activistische stijl, ontwikkelde Martens een eigenzinnige werkwijze waarbij experiment, toeval en visuele nieuwsgierigheid centraal staan. Hij combineert analoge en digitale technieken, manueel drukwerk en kleursystemen, vaak lagen op lagen gestapeld, waarbij een klein object of gevonden materiaal kan uitgroeien tot expressieve typografische composities.

In de tentoonstelling zijn alle edities van OASE te zien die hij vanaf 1990 ontwierp, aanvankelijk in samenwerking met studenten van de Werkplaats Typografie en tegenwoordig met zijn dochter Aagje Martens. Die tijdschriftontwerpen illustreren zijn creatieve vrijheid: elke editie is visueel uniek en breekt met conventionele vormregels, wat OASE tot een levende dialoog maakt tussen vorm en inhoud.

Iedere tentoonstellingruimte is ingericht met inspiratieobjecten, foto’s en schetsen uit zijn studio, waardoor bezoekers een inkijk krijgen in zijn ontwerpprocessen. Behalve het werk zelf omvat de presentatie ook installaties zoals een replicamodel van zijn kleurrijke strandhuisje ‘Couleurs sur la plage’ uit Le Havre (2017), evenals de icon‑viewer die live beelden omzet in rastericonen volgens Martens’ systeem. Ook zijn recente ontwerpen, zoals de kleurrijke snelheidslimietbestrating in Amsterdam (2024), onderdeel van de presentatie.

Bij de tentoonstelling verschijnt een kunstenaarsboek gecreëerd door Martens, Susu Lee en Jordi de Vetten en geschreven door onder anderen Rein Wolfs en Thomas Castro.

Karel Martens ontving talrijke onderscheidingen, waaronder de BNO Piet Zwart Prijs (2023), de H.N. Werkmanprijs (1993), de Dr. A.H. Heinekenprijs voor de kunst (1996) en de Gerrit Noordzij‑prijs (2012). De tentoonstelling is een eerbetoon aan zijn bijdrage aan de grafische wereld en zijn blijvende invloed op jongere generaties ontwerpers.